Tag: Second opinion

Stel dat je vanwege je twijfels over bijvoorbeeld een medische diagnose of voorstel tot een ingrijpende behandeling een second opinion hebt aangevraagd en gekregen (zie ook: wanneer heeft het aanvragen van een second opinion zin?). Wat is de verdere gang van zaken nadat je hebt gehoord wat de uitslag van de second opinion is?
Globaal gesproken zijn er twee mogelijkheden:

• De second opinion komt overeen met het oordeel van je eigen behandelaar
• De second opinion wijkt af van het oordeel van je eigen behandelaar

De second opinion komt overeen met het oordeel van je eigen behandelaar

Wat als de second opinion overeenkomt met het oordeel van je eigen specialist of andere behandelaar? Stel dat je een second opinion had aangevraagd vanwege je twijfels had over de diagnose of over de voorgestelde medische behandeling van je eigen arts. Als uit de uitslag van de second opinion blijkt dat de geraadpleegde tweede deskundige tot hetzelfde oordeel is gekomen als je behandelend arts, ben je waarschijnlijk gerustgesteld over de juistheid van de diagnose of de voorgestelde behandeling. Je gaat dan vol vertrouwen verder met je eerste arts.

Toch komt het voor dat je gevoel je zegt dat beide deskundigen het mis hebben. Wat dan? In bijzondere gevallen, bijvoorbeeld wanneer de diagnose en/of behandeling zeer grote gevolgen hebben voor jou als patiënt, zou je dan kunnen denken aan een zogenaamde third opinion. In dat geval is er een derde, onafhankelijke arts met hetzelfde specialisme of vakgebied die de diagnose of het behandelplan van de eerste arts opnieuw toetst. Het is verstandig van tevoren bij je zorgverzekeraar na te gaan of deze third opinion in aanmerking komt voor vergoeding uit de basisverzekering.

De second opinion wijkt af van het oordeel van je eigen behandelaar

Wat zijn je mogelijkheden als die second opinion afwijkt van de inzichten van je eigen specialist of andere behandelaar? Je staat dan voor de vraag van welke arts je het oordeel zwaarder moet laten wegen. Soms komt het oordeel van de tweede deskundige beter overeen met jouw gevoel dan dat van je eigen behandelaar, maar soms is het omgekeerde het geval.

In elk geval is het van belang het afwijkende oordeel van de tweede arts tijdig aan je eigen arts voor te leggen en met hem te bespreken. Mogelijk is je eigen arts na bestudering van de terugkoppeling van de tweede arts het met diens oordeel eens. Dat is vaak het geval als de second opinion is uitgevoerd in een academisch ziekenhuis of een expertisecentrum op een bepaald vakgebied waar de nieuwste onderzoekmethoden en kennis aanwezig is.

Een belangrijke vraag is of je nog voldoende vertrouwen in het oordeel van je eerste arts hebt om bij hem in behandeling te willen blijven nadat een tweede arts tot een afwijkende uitkomst is gekomen. Ben je het vertrouwen in de eerste arts kwijt, dan kun je kiezen voor een zogenaamde overname van de behandeling door een andere arts.

Soms besluit je eerste arts na bestudering van de uitslag van de second opinion tot een zogenaamde tertiaire verwijzing. Dat is een niet door jou, maar een door je arts zelf aangevraagde beoordeling van zijn gestelde diagnose of voorgestelde behandeling aan een tweede, onafhankelijke arts op hetzelfde specialisme of vakgebied.

In andere gevallen kun je denken aan het aanvragen van een third opinion (zie bovenstaande paragraaf).

Bronnen en verder lezen

• Rapport Second opinion in de Zorgverzekeringswet; Zorginstituut Nederland, 6 januari 2015
• Een tweede mening;  Patiëntenfederatie NPCF

Dossier zorg

Dit artikel maakt deel uit van een serie artikelen over de second opinion in de medische sfeer. Zie verder het artikelenoverzicht in het dossier Zorg. Kijk ook eens bij de bespreking van wat er te kiezen valt bij de zorgverzekering.

In welke gevallen is het zinvol een second opinion over een diagnose of medisch behandeltraject  aan te vragen? En wat zijn geschikte momenten om dat te doen? Hoe zit het met mogelijke alternatieven voor een second opinion?

Wat is een second opinion bij een andere arts?

Soms heb je er behoefte aan om ook een andere arts om advies over een medische kwestie te vragen dan degene bij wie je in behandeling bent. Dat noemen we een second opinion (oftewel een tweede mening). De resultaten van die second opinion, bijvoorbeeld de door de tweede arts al of niet bevestigde diagnose van je eigen arts of advies over de verdere behandeling bespreek je met je eigen, behandelend arts. Je blijft dus bij je eigen arts onder behandeling.

Stap je liever over naar een andere arts dan degene die jou nu behandelt? Bijvoorbeeld omdat je niet tevreden bent over je huidige behandelaar? Vraag dan niet om een second opinion, maar om ‘overname van de behandeling’ door een andere arts.

Je hebt altijd het recht een second opinion aan te vragen. In bijzondere gevallen kan een behandelend arts je een dergelijke verwijzing weigeren. Word je geconfronteerd met een dergelijke weigering, dan heb je enkele mogelijkheden om toch te proberen in aanmerking te komen voor een second opinion.

Onder bepaalde voorwaarden wordt de  second opinion vergoed uit de basisverzekering ziektekosten.

Wanneer kun je een second opinion aanvragen?

• Bij een diagnose
• Voorafgaand aan een medische behandeling
• Tijdens een medisch behandeltraject
• Na een medisch behandeltraject

Bij een diagnose

Twijfel je aan de door je behandelaar gestelde diagnose? Probeer dit in eerste instantie met de behandelaar zelf of met je huisarts te bespreken. Houd je je twijfels? Overweeg dan een second opinion aan te vragen.

Voorafgaand aan een medische behandeling

Het komt voor dat er verschillende behandelingsmethoden voor je medische problemen zijn. Ben je er niet zeker van dat je arts of andere zorgverlener de voor jou beste oplossing heeft voorgesteld? Wil je met een andere deskundige bespreken of er voor jou andere behandelingsmogelijkheden zijn die minder belastend zijn of meer kans op goede resultaten opleveren? Of misschien twijfel je er zelfs aan of een bepaalde medische behandeling wel echt noodzakelijk is?

Met behulp van de informatie die een second opinion je heeft opgeleverd en bespreking daarvan met je behandelend arts, kun je dan vervolgens met een beter gevoel de vereiste toestemming voor je behandeling geven.

Tijdens een medisch behandeltraject

Zit je al in een behandelingstraject, maar heb je twijfels of het wel het juiste traject is? Bijvoorbeeld omdat je snellere of betere resultaten had verwacht, of omdat de zwaarte van de behandeling je tegenvalt.

Een second opinion kan dan helpen om je twijfels weg te nemen.

Na een medisch behandeltraject

Soms heb je een medische behandeling al achter de rug, maar je hebt het gevoel dat je er niet van bent opgeknapt of omdat je het gevoel hebt dat de behandeling een negatief effect op je gezondheid heeft gehad.

In dit soort gevallen kan een second opinion bij een andere behandelaar je meer duidelijkheid opleveren.

Alternatieven voor een second opinion

Heb je in de eerste plaats behoefte aan meer informatie over je diagnose, vooruitzichten en behandelingsmogelijkheden dan je behandelaar je heeft gegeven? Vraag dan patiëntenfolders, als je die niet al hebt gekregen. Of steek je licht op bij een patiëntenvereniging.

Verder kan het verstandig zijn om eerst een vervolgafspraak met je eigen behandelaar te vragen voordat je besluit om in te stemmen met een ingrijpend behandelingstraject dat je nog niet goed kunt overzien of om direct een second opinion te vragen. Ter voorbereiding op die vervolgafspraak kun je dan voor jezelf je vragen en onzekerheden op een rijtje zetten, om die tijdens het vervolgconsult met je behandelaar te bespreken. In sommige gevallen zal je behandelaar voorstellen dat hij je casus met een collega bespreekt.

Heb je na je vervolgafspraak met je behandelaar nog vragen of twijfels? Overweeg om met je huisarts de diagnose of voorgestelde behandeling te bespreken. Soms stelt deze voor dat hij nadere informatie inwint bij je behandelaar of een andere deskundige. Levert een en ander niet het gewenste resultaat op, overweeg dan een second opinion bij een andere behandelaar aan te vragen.

Bronnen en verder lezen

• Rapport Second opinion in de Zorgverzekeringswet; Zorginstituut Nederland, 6 januari 2015
• Een tweede mening;  Patiëntenfederatie NPCF

Dossier zorg

Dit artikel maakt deel uit van een serie artikelen over de second opinion in de medische  sfeer. Zie verder het artikelenoverzicht in het dossier Zorg.

In 2016 maakt de second opinion in Nederland nog steeds deel uit van de basisverzekering ziektekosten. Om waar mogelijk de hoge kosten van de medisch zorg te drukken, zoeken het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, de zorgverzekeraars en de medische wereld naar manieren om geld te besparen.

Een van de ideeën voor bezuiniging heeft betrekking op je recht als patiënt op een tweede beoordeling van je medische situatie oftewel op een second opinion. Hierover heeft het Zorginstituut Nederland, aan wie hierover advies door de minister van VWS was gevraagd, in januari 2015 een rapport met aanbevelingen uitgebracht.

Wat houdt een second opinion in de medische sfeer in?

Bij een second opinion (ook wel in goed Nederlands ’tweede mening’ genoemd) vraag je als patiënt om een beoordeling van een door je behandelend arts gestelde diagnose of voorgestelde behandeling.

Je vraagt die beoordeling aan een andere, onafhankelijke arts met hetzelfde medisch specialisme of vakgebied als je eigen, behandelend arts. Met de resultaten daarvan keer je voor verdere behandeling terug naar je eigen arts.

Als je, om wat voor reden dan ook, liever een naar een andere arts voor verdere behandeling wilt, vraag je niet om een ‘second opinion’ maar om ‘overname van de behandeling’ door een andere arts.

Er is een aantal gevallen waarin het zinvol voor een patiënt is om een second opinion aan te vragen. Bijvoorbeeld als je twijfelt aan de diagnose of aan een voorgestelde behandeling.

Wordt een second opinion vergoed uit de basisverzekering?

Ook in 2015 heb je recht op een second opinion uit de basisverzekering ziektekosten.

Al in 2010 had de voorloper van het Zorginstituut, het CVZ (College voor Zorgverzekeringen), positief geadviseerd over het onder voorwaarden vergoeden van een second opinion ten laste van de basisverzekering.

Die voorwaarden zijn indertijd overgenomen door de zorgverzekeraars en in de polisvoorwaarden vermeld. Sommige verzekeraars hebben voor je recht op vergoeding daarin aanvullende voorwaarden gesteld, zoals een toestemmingsvereiste van je behandelend specialist, huisarts of andere medische zorgverlener. Doorgaans krijg je een second opinion vergoed als er twijfel bestaat over de diagnose of over de behandeling van een ernstige ziekte.

Hoe vaak je recht hebt op een second opinion hangt af van je persoonlijke omstandigheden.

Wat zijn de voorwaarden voor vergoeding van een second opinion?

Wil je in aanmerking komen voor vergoeding van de tweede mening uit de basisverzekering, dan moet de kwestie aan drie voorwaarden voldoen.

1. Je hebt een verwijzing voor een second opinion door de behandelaar;
2. De second opinion heeft betrekking op de geneeskundige zorg van jou als verzekerd patiënt zoals reeds besproken met je eerste behandelaar, en
3. Je gaat met de second opinion terug naar je oorspronkelijke behandelaar; deze houdt de regie over je behandeling.

Nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de second opinion

Minister Schippers (VWS) vroeg in een brief van 20 december 2013 aan het Zorginstituut Nederland naar de mogelijke aanscherping van de voorwaarden van de second opinion en de verbetering van gepast gebruik hiervan. Dit naar aanleiding van het voorstel van meerdere partijen in de zorg om de second opinion (deels) uit het basispakket te schrappen of er een eigen bijdrage voor te vragen.

Het Zorginstituut heeft de vragen van minister van Volksgezondheid Welzijn en Sport beantwoord in het rapport Second opinion in de Zorgverzekeringswet. Dit rapport is op 6 januari 2015 aan haar aangeboden. Daaruit blijkt dat het Zorginstituut nog steeds achter zijn standpunt van vergoeding van een second opinion uit het basispakket ziektekostenverzekering staat. Het instituut ziet geen reden om de eerder gestelde voorwaarden aan te scherpen.

In de kern komen de bevindingen in het rapport neer op het volgende.

• De patiënt heeft het recht een second opinion aan te vragen.
• Het is onwenselijk om de patiënt hiertoe een eigen bijdrage voor een second opinion te laten betalen, omdat dit de toegankelijkheid van de zorg verkleint. Deze mogelijkheid dient in de basisverzekering voor ziektekosten te blijven.
• Second opinions kunnen bijdragen aan de kwaliteit van de zorg en het gepast gebruik van behandelingen bevorderen.

Het Zorginstituut heeft in zijn rapport van januari 2015 concrete aanbevelingen opgesteld die bedoeld zijn om onnodige second opinions en daarmee onnodige zorgkosten tegen te gaan. Deze aanbevelingen zijn ijn vooral bedoeld voor zorgaanbieders en zorgverzekeraars en gericht op het gepast gebruikt van second opinions. Deze aanbevelingen vind je op de bladzijden 25 en 26 van het rapport.

Bronnen en verder lezen

• Rapport Second opinion in de Zorgverzekeringswet; Zorginstituut Nederland, 6 januari 2015
• Second opinion; NPCF

Dossier zorg

Dit artikel maakt deel uit van een serie artikelen over de second opinion in de medische  sfeer. Zie verder het artikelenoverzicht in het dossier Zorg. Kijk ook eens bij de bespreking van wat er te kiezen valt bij de zorgverzekering.